Türkiye son yıllarda dünyanın gayrimenkul yatırımı alanında yatırım çeken en önemli ülkeleri arasındadır. Özellikle Avrupa’dan, Körfez ülkelerinden ve son dönemde Çin’den yatırımcılar Türkiye’de çeşitli şehirlerden taşınmaz edinmeye başlamışlardır. Bu şehirlerin başında İstanbul, Ankara, Antalya, Sakarya, Bursa ve Yalova gelmektedir. Yabancı gerçek kişilerin Türkiye’de gayrimenkul yatırımı yapabilmelerinin en önemli engellerinden biri olan karşılıklılık şartı 2012 itibariyle kaldırılmıştır. Kanuni sınırlamalara uygun olmakla beraber yabancıların Türkiye’de taşınmaz edinimlerinin önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Bu yazımızda yabancıların Türkiye’de taşınmaz edinimleri hakkında bilinmesi gerekenlerden kısaca bahsedeceğiz.
Yabancıların Taşınmaz Edinimi Yasal Dayanak ve Uygulama
2644 sayılı Tapu Kanunu’nda 2012 yılında yapılan değişikliğe göre, yabancı uyruklu gerçek kişilerin Türkiye’de taşınmaz edinmesinde karşılıklılık şartı kaldırılmıştır. Bu uygulama öncesinde yabancılar Türkiye’de kendi ülkelerinde Türk vatandaşlarına tanınan taşınmaz edinimine ait yasal düzenlemeler çerçevesinde taşınmaz sahibi olabiliyordu. Günümüzde bu düzenleme ile kanunlara aykırı olmamak şartıyla yabancılar Türkiye’de daha geniş bir çerçevede taşınmaz sahibi olabilmektedir. Yabancı uyruklu kişiler, kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, Türkiye’de nitelik bakımından konut, işyeri, arsa vb. özelliklere sahip taşınmazları satın alabilir. Fakat yabancı yatırımcılar, üzerinde herhangi bir yapı bulunmayan arsa veya tarla gibi arazilerde geliştirecekleri projeleri en geç iki yıl içinde ilgili bakanlığın onayına sunmak zorundalar.
Kesinlikle bilinmelidir ki, Türkiye’de bir taşınmaz satın alacak yabancılar ancak Tapu Müdürlüğü’nde imzalanacak resmi senet ve tescil ile taşınmazın mülkiyetini alabilirler. Satış vaadi sözleşmesi veya diğer sözleşmeler ile taşınmaz mülkiyeti asla üçüncü kişilere geçmeyecektir. Yabancıların, eğer ilk defa Türkiye’de yatırım yapıyorlar ise, mutlaka profesyonel ve yetkili bir danışman ile çalışmalarını, tüm süreçleri kurumsal destek ile yürütmelerini tavsiye ediyoruz.
Kanuni Sınırlamalar Nelerdir?
Türkiye’de bir taşınmaz sahibi olacak yabancı vatandaşların tabi olduğu bazı kanuni sınırlamalar bulunmaktadır. Aşağıdaki kanuni sınırlamalar çerçevesinde yabancılar Türkiye’de taşınmaz sahibi olabilirler.
- Türkiye Cumhuriyeti sınırlarında, yabancı uyruklu kişiler, en fazla 30 hektar taşınmaz satın alabilir ve sınırlı ayni hak edinebilir.
- Taşınmazın askeri güvenlik bölgeleri sınırlarında kalıp kalmadığının Tapu Müdürlüğü tarafından yetkili komutanlığa sorulması ve satış için olumlu cevap alınması gerekmektedir. Askeri yasak ve güvenlik bölgeleri ölçüm çalışmaları biten 58 ilimizde bu prosedür kaldırılmıştır.
- Yabancı uyruklu gerçek kişiler, özel mülkiyete konu ilçe yüz ölçümünün %10’una kadar taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilir.
- Gerçek kişilerle yabancı ülkelerde kendi mevzuatlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri lehine taşınmaz rehni tesisinde kanuni sınırlamalar uygulanmaz.
- Kanun hükümlerine aykırı olarak edinilen; edinim amacına aykırı kullanıldığı ilgili Bakanlık ve idarelerce tespit edilen; proje şartıyla satın almalarda süresi içinde ilgili Bakanlığa başvurulmayan veya süresi içinde projeleri gerçekleştirilmeyen; taşınmazlar tasfiye hükümlerine tabidir.
Taşınmaz Ediniminde Gerekli Belgeler Nelerdir?
Yabancılar Türkiye’de taşınmaz satın alırken bazı belgeleri eksiksiz olarak temin etmeli ve satışı mutlaka bir Tapu Müdürlüğü’nde gerçekleştirmelidirler. Yabancıların taşınmaz edinimlerinde tıpkı Türk vatandaşları gibi belirli evraklar talep edilirken, fark olarak bazı belgelerin tercümeleri istenebilmektedir. Buna göre bir taşınmaz satışında aşağıdaki belgelerin eksiksiz ve güncel şekilde hazır bulunması gereklidir:
- Taşınmazın Tapu Senedi Belgesi veya köy/mahalle, ada, parsel, bina, bağımsız bölüm bilgisi,
- Kimlik belgesi veya pasaport (Gerektiğinde tercümesi ile birlikte),
- Taşınmazın sınırlarında bulunduğu belediyeden, taşınmaza ait”Emlak Rayiç Değeri Belgesi”nin alınması,
- Yapılar için zorunlu deprem sigortası poliçesi,
- Satıcının 1 adet, alıcının 2 adet fotoğrafı (son 6 ay içinde, 6×4 ebadında).
- Eğer taraflardan biri Türkçe bilmiyorsa veya bilgisi yetersiz seviyedeyse yeminli tercüman,
- Yurt dışında düzenlenen vekaletname ile işlem yapılması halinde, tercümesiyle beraber vekaletnamenin aslı veya onaylı örneği.
Eğer yabancıların Türkiye’de taşınmaz edinimleri hakkında sorularınız bulunuyorsa, bize yorumlar kısmından sorularınızı iletebilirsiniz.
